Mededogen als kracht

Een meelevende geest is een veerkrachtige geest, geen zwakke geest

Thupten Jinpa, PhD

 

Mededogen, wat is dat eigenlijk? 

Mededogen of compassie, is diep meeleven met iemand die lijdt of tegenslag heeft in zijn leven. Je verlangt ernaar zijn of haar zorgen te verlichten. Mededogen stroomt vanzelf uit je hart, als je vrij bent van vooroordelen en je je best doet de ander te begrijpen.


Door er te zijn voor mensen, en te luisteren, kunnen ze hun eigen innerlijke wijsheid verwoord horen.


Empathie is het vermogen om de gevoelens, gedachten en ervaringen van anderen te begrijpen en mee te voelen. Door het inleven in de emoties van anderen, krijgen we een dieper begrip van wat ze meemaken.
Sympathie is simpelweg medelijden hebben met iemands situatie.

Echter, als je te empathisch bent, en teveel invoelt in de emoties en het verdriet van anderen, en als je veel tijd besteedt aan zorgen voor anderen, en daarbij vergeet om voor jezelf te zorgen, dan loop je het risico om burn-out of depressief te raken.

Je loopt het risico op een een zogenoemde Compassion Fatigue, een neerwaartse spiraal van vermoeidheid en uitputting.

Compassie moeheid komt veel voor bij personeel in de gezondheidszorg, die veel te maken hebben met emotionele pijn of trauma van patiënten, mensen met een groot empathisch vermogen, mensen die veel voor anderen (mantel) zorgen.

Het kan ontstaan door het onvoldoende stellen van grenzen, teveel verantwoordelijkheidsgevoel, een gebrek aan zelfzorg; je slaapt te weinig, neemt te weinig tijd voor ontspanning en eet ongezond.

Het kan lang duren hier weer van te herstellen, met langdurig verzuim > 3 maanden.

De ziekte verzuim periode voor een burn-out is gemiddeld 9 maanden, met hoge kosten voor de werkgever.

Om een beeld te geven, een kleine rekensom op basis van gemiddelden:
Gemiddelde loonkosten: 250 euro per dag
22 werkdagen, dus 5.500 euro per maand
Gemiddeld 242 dagen verzuim bij burn-out, dus 60.500 euro
TNO stelt totale verzuimkosten: 2,2 maal loonkosten, dus 133,100 euro per werknemer met burn-out

Gemiddeld kost een werknemer met burn-out een werkgever dus ruim 133.000 euro. Zelfs als de werkgever een goede verzuimverzekering heeft, die 100% loondoorbetaling dekt, kost het de werkgever nog gemiddeld 72.600 euro.

Kortom, voorkomen is beter dan genezen. Herken je jezelf in deze tekst? Je kunt leren om empathisch te zijn én gezonde grenzen te stellen, op een compassievolle manier.

Gezonde compassie balanceert zorg voor een ander, met zorg voor jezelf en het stellen van gezonde grenzen.

Als je wilt dat een ander gelukkig is, heb mededogen.

Als jij gelukkig wilt zijn, heb mededogen.

De Dalai Lama

Volgens de Dalai Lama  (in het boek van Vreugde) is mededogen, het geheim van geluk.

‘In de Westerse samenleving is mededogen hebben voor jezelf en anderen, geen vanzelfsprekendheid.

Voorop staat dat we omhoog klimmen op de prestatie ladder, in wat lijkt een maakbaar leven. Onderweg worden we continue beoordeeld en getaxeerd. Je ouders, onderwijzers, de maatschappij. Het gevolg is dat we als mensen soms weinig compassie met onszelf hebben. We rusten niet op tijd als we moe zijn, of negeren het als we slaap hebben.

Mensen behandelen zichzelf soms als machines. Mensen willen meer hebben, meer zijn, meer presteren. Dit kan leiden tot angst of depressie.

Een gebrek aan compassie voor onszelf kan leiden tot een harde, oordelende houding naar jezelf. 

  • Rust je als je moe bent?
  • Zorg je goed voor jezelf, krijg je voldoende beweging, gezonde voeding?
  • Of eis je telkens meer van jezelf?
  • Kun je jezelf ook accepteren zoals je bent?

Het gaat in wezen om compassie met onze menselijke zwakheden en om erkenning dat we kwetsbaar en onvolmaakt zijn, net als iedereen.’ Aldus de Dalai Lama.

Compassie en mildheid naar jezelf, leidt ook tot meer compassie voor anderen.’

Het boek van Vreugde, de Dalai Lama, Desmond Tutu en Douglas Abrams 2017

Voordelen van mededogen

In het boek van de vreugde is te lezen, dat als we compassievol zijn en anderen helpen,  we een zogenoemde ‘helpers high’ ervaren. Het geeft ons een euforisch gevoel, door endorfine die in onze hersenen vrijkomt. 

Oxytocine komt namelijk vrij, wat een warm gevoel geeft, net als bij moeders die borstvoeding geven. Oxytocine heeft ontstekingsremmende werking op het cardiovasculaire systeem.

Compassie maakt ons hart letterlijk gezond en gelukkig.

Het boek van Vreugde. De Dalai Lama, Desmond Tutu, Douglas Abrams, 2017

Of zoals Thupten Jinpa, van het Compassion Institute, omschrijft

“Wanneer we een gewoonte maken van mededogen in ons dagelijks leven door middel van regelmatige beoefening en actie, leven we met meer moed, minder stress en grotere vrijheid… Onze gewoonte van vriendelijkheid zal keer op keer worden versterkt door de vreugde die we ervaren in het aardig zijn voor anderen en het gelukkig maken van hen… Kortom, een gewoonte maken van mededogen zal ons leven transformeren.”

Uit een onverschrokken hart (Jinpa , 2015, pp. 199-200)

Mededogen is een aangeboren eigenschap, waarmee we met begrip, geduld en vriendelijkheid op lijden kunnen reageren in plaats van met angst, woede en afkeer. Mededogen kun je ook trainen. Er is wetenschappelijk aangetoond dat Compassion Cultivation training kan leiden tot de volgende positieve effecten: 

Toenemend

  • Geluk en kalmte
  • Weerstand
  • Tevredenheid met het werk
  • Zelfzorggedrag
  • Mededogen voor jezelf en anderen

Afnemend

  • Zorgen en angst
  • Woede
  • Afdwalende gedachten
  • Emotionele onderdrukking
  • Ernst van chronische pijn

Tekst vanThupten Jinpa, PhD, Compassion Institute

Hoe compassievol ben jij in het dagelijks leven?

Lees deze onderstaande woorden rustig door, om te zien welke zin het meest bij je resoneert op dit moment.

Mededogen in de praktijk

  • Ik merk het als iemand lijdt en een luisterend oor nodig heeft
  • Ik leef mee met de pijn van een ander
  • Ik neem de tijd om hulp en aandacht te geven
  • Ik laat zien dat ik om een ander geef door te luisteren
  • Ik ben zachtaardig voor mezelf

Ik ben dankbaar voor de deugd mededogen. Zij raakt mijn hart.

The Virtues Project & ACT on Virtues

Wat spreekt jou aan in deze bovenstaande tekst? Ik ben benieuwd!

Wil je leren hoe je empathisch kunt zijn én gezonde grenzen kunt leren stellen, en je energie kunt bewaken?

Op een milde manier, wat beter voor jezelf leren zorgen?

Ik help je graag op weg.